„WSZYSCY KŁAMIĄ” – CAMILLA GREBE | Wartościowy materiał do społecznej dyskusji!

Ludzie z natury różnie postrzegają rzeczywistość. Każdy obserwuje życie z innej perspektywy, ma inne doświadczenia, inaczej interpretuje emocje i wreszcie inaczej przeczuwa możliwe konsekwencje zdarzeń. Indywidualność człowieka zdaje się być czymś wyjątkowym, ale przy nieodpowiedniej korelacji, może okazać się czymś niebezpiecznym. I właśnie taką zależność przedstawia Camilla Grebe w niezwykle przekonującej powieści Wszyscy kłamią – tematycznie skupiając się na dramacie rozpadającej się rodziny.

Zaproponowana konstrukcja to bez wątpienia strzał w dziesiątkę. Autorka celowo oddaje głos bohaterom, dzięki czemu czytelnik poznaje bieg wydarzeń oczami najbardziej zainteresowanych. Fabuła podzielona jest na dwie części, pierwsza część zawiera opowieść Marii oraz przejmującą relację jej dziesięcioletniego syna, który urodził się z zespołem Downa. Kobieta koncentruje się na rzetelnej prezentacji rodziny, wraca do początku znajomości ze swoim mężem Samirem, opowiada o synu Vincencie, jednocześnie przedstawia swoją pasierbicę Yasmin, której zaginięcie staje się fundamentem dla całej intrygi. Narracja dziesięciolatka przynosi nieco inne wrażenia, z pewnością bardziej rozczula, staje się też zalążkiem pierwszych domysłów. Wypowiedź Vincenta idealnie pokazuje, jak różnie można odebrać te same zdarzenia. Druga część to historia policjanta prowadzącego śledztwo – zaskakująca w treści, intrygująca także w obranej przez Camillę Grebe przestrzeni czasowej. Mężczyzna relacjonuje bowiem wydarzenia 20 lat później. Na koniec perełka – powrót do wydarzeń poprzedzających zaginięcie i opowieść samej Yasmin, której słowa najlepiej oddają przeżyty przez nią koszmar.

Ta historia płynie nieśpiesznie, autorka dostrzegalnie daje czas na zapoznanie się z perspektywą każdej z kreacji, pozwala zrozumieć intencje oraz zwizualizować okoliczności poszczególnych scen. Wyraźnie chce, aby czytelnik wyłuskał różnice w postrzeganiu wydarzeń oraz odkrył tajemnice, które ewidentnie skrywa każda z postaci. Nietrudno dostrzec, że szlakiem tej książki płyną naprawdę trudne emocje, momentami niespodziewane lub wręcz przerażające. Autorka fabularnie skupia się na rodzinnym dramacie, ale sukcesywnie przemyca też garść problemów współczesnego świata w tym najbardziej uchwytny tu brak tolerancji dla uchodźców oraz imigrantów w Szwecji.

Tytuł tej powieści nie jest przypadkowy – Camilla Grebe świadomie balansuje na granicy prawdy i kłamstwa, otwiera oczy na przerażający dramat i jednocześnie tworzy intrygę na bazie brutalnie rozpadającej się rodziny. Historia nadzwyczaj tajemnicza w treści, świetnie skonstruowana, pełna drobnych zaskoczeń fabularnych. A do tego świetnie wkomponowana narracja pierwszoosobowa – przedstawiona naprzemiennie przez kilku bohaterów, w odczuciu nieśpieszna, a jednak frapująca i mocno angażująca uwagę. Z pewnością trzymająca w napięciu. Wszyscy kłamią to niezwykle rzetelny portret ulatniających się wartości, książka bardzo przekonująca, refleksyjna, stanowiąca wartościowy materiał do społecznych dyskusji.

_____ 

Recenzja we współpracy z wydawnictwem Sonia Draga.